Heb jij last van een angststoornis?

Wanneer je voelt dat je ergens bang of onzeker over bent wordt het tijd om je angst concreet te benoemen. Ga eens bij jezelf na waar je nu precies bang voor bent. Wat zou het ergste zijn wat er zou kunnen gebeuren?

​

Wat zeggen je angsten tegen je?

Het is nutteloos om steeds maar bang te zijn zonder er iets mee te doen. Als je angst voelt krijg je een directe kans om te groeien. Je ergste angsten zijn namelijk lessen die je jezelf geeft. Je kunt jezelf afvragen: “Hoe kan deze angst mij iets leren?”.

​

Herken wanneer je angst voelt, benoem je angsten concreet (hoe ziet het absolute doemscenario eruit en waar ben je dus echt bang voor?) en probeer een les te trekken uit deze angst. Zo kun je zowel de angst als de belemmering voor jezelf wegnemen als blijkt dat deze angsten irrationeel zijn.

​

Als je actief aan de slag wilt met het wegnemen of overwinnen van je eigen angsten dan is het tijd om misschien eens iets verder te kijken. 

Met de EMDR methode kunnen je angsten aan gepakt worden.

​

Angst heeft verschillende definities.

​

Angst is een emotie veroorzaakt door een waargenomen of beleefde bedreiging, die meestal leidt tot een vermijding of ontwijking daarvan.’

Angst is dus een reactie op iets dat je bang maakt, wat zal leiden tot vermijdingsgedrag of hevige emoties bij confrontatie. Angst is een natuurlijk mechanisme dat ons in de oertijd hielp te overleven. In tegenstelling tot andere psychologische mechanismen is angst dus daadwerkelijk vanaf de geboorte ingeprent.

Waarom hebben sommige mensen dan een angststoornis en andere niet? Iedereen heeft de mogelijkheid een angststoornis te ontwikkelen. Toch heeft niet heel de bevolking last van een angststoornis, omdat er verschillende factoren nodig zijn om een angststoornis te ontwikkelen.

​

Angst en bijgevolg dus ook een angststoornis geeft je vaak een gevoel van controleverlies. Alsof jij niet langer de baas bent over je eigen lichaam en eigen wil. Daardoor kan het voor sommige mensen vaak moeilijk zijn de stap te zetten naar een hulpverlening, omdat ze het gevoel hebben er toch niets aan te kunnen veranderen. Toch bestaan er verschillende technieken om angst en angststoornissen aan te pakken. Er bestaan namelijk therapieën die je angst symptomen kunnen aanpakken en je opnieuw baas kunnen laten voelen over eigen lichaam.

Leren omgaan met angst en onzekerheid

​

Angst kan je beletten te doen wat goed voor je is, je gaat vermijden.

Angst voor afwijzing, voor oordelen, voor fouten, voor teleurstelling, voor falen. De angst heeft dan veel te veel macht en het is belangrijk om de angst te leren hanteren. Onzekerheid is ook een vorm van angst. Je kunt je onzeker voelen als je niet weet hoe mensen over je denken, of als je niet weet of je iets kunt.

​

Het accepteren dat angst en onzekerheid is belangrijk, zodat je beter zicht krijgt op wat er in je omgaat (wat is er nu eng, wat denk je dan), en daar goed mee kunt leren omgaan. Je angst in de ogen kijken helpt vaak al om uit de greep ervan komen. Voor het aangaan en accepteren van angst en onzekerheid doen we verschillende oefeningen. Ook leren omgaan met tegenslag helpt. Je leert het de juiste betekenis geven en de emoties verwerken, zodat je je kunt blijven richten op wat belangrijk en goed voor jou is.

​

Faalangsten

Soms kan de angst om te mislukken veel invloed hebben op je leven. Wat is faalangst juist? Wat zijn de oorzaken en hoe herken je faalangst? En hoe kan je faalangst overwinnen?

​

Wat is faalangst?

Bij faalangst ben je bang dat wat je doet zal mislukken. Veelal gaat dit over het uitvoeren van iets concreets zoals een taak, een examen, een werkopdracht ed.

Je bent voortdurend bang om niet te kunnen voldoen aan de verwachtingen van de anderen. De angst om afgekeurd te worden of om te falen is zo groot dat je ofwel blokkeert, uitstelt of net uitermate hard gaat werken.

Bij faalangst kan je spreken over een vicieuze cirkel. Door de ervaring te hebben niet goed genoeg te zijn, ervaar je de volgende keer opnieuw spanning waardoor je minder goed presteert en dus een nieuwe faalervaring in de hand werkt. Angst en nood aan controle (alsook perfectionisme) worden verhoogd.

Hierdoor kom je terecht in een spiraal van irreële angst en onconstructieve gedachten die je zelfbeeld aantasten. Je bent niet meer in staat je eigen kunnen naar behoren in te schatten.

Lees meer over de oorzaken van faalangst. Of vind meer herkenningspunten bij de kenmerken van faalangst.

Faalangst overwinnen

Wanneer de last te groot wordt is het aan te raden om faalangst aan te pakken met psychotherapie.

Via therapie zal je je sterker in je schoenen voelen staan en geen angst meer hebben voor presentaties te geven, examens of een uitdagende opdracht op het werk af te maken. Je zal concrete handvaten krijgen om stressvolle situaties op een betere manier aan te pakken, zodat je niet meer geremd wordt door uitstelgedrag of vermijdingsgedrag.

 

Samen gaan we op zoek naar mogelijke oorzaken en oplossingen voor je faalangst.

Via gesprek leer je jezelf en je beweegredenen beter kennen en vind je misschien dieperliggende oorzaken. Na de therapie zal je een positief beeld hebben over jezelf en jouw prestaties.

Cognitieve gedragstherapie heeft zijn effectiviteit bewezen bij angst, maar vele vormen van therapie zijn zeer geschikt voor het behandelen van faalangst.

​

Kenmerken faalangst

Wanneer je faalangst ervaart kan dit gepaard gaan met algemene kenmerken van angst:

• verhoogde hartslag

• je krijgt het warm of begint te zweten

• moeilijke ademhaling

• zenuwachtig gevoel in je buik, benen of armen

• spanning in je spieren, nek of schouders

• je alertheid verhoogt

• duizeligheid en hartkloppingen kunnen zich voordoen

​

Daarnaast toont faalangst ook meer specifieke kenmerken zoals

• blozen, stotteren of moeilijk uit je woorden geraken

• laag zelfbeeld

• negatief –of doemdenken

• jezelf vaak bekritiseren

• extra hard of lang werken

• perfectionisme

• uitstelgedrag

• lang werken aan dezelfde taak

• moeilijk keuzes kunnen maken

• slechte nachtrust

• black-outs kunnen voorkomen

​

Faalangst oorzaken

Waar komt faalangst vandaan?

Enerzijds is faalangst een reactie op de prestatiedruk die veel mensen iedere dag voelen. In de westerse samenleving wordt identiteit (of wie je bent) verward met sociale status, geld, succes en relaties. Prestatiedruk uit zich soms in een relatief kleine, onschadelijke dosis stress, maar het idee niet te kunnen voldoen aan de verwachtingen van anderen (je familie, werkgever, school) zorgt voor angst.

Je kan ook zelf de lat torenhoog leggen. Perfectionisme en faalangst gaan vaak hand in hand. Je wil een perfecte prestatie en gunt jezelf geen fouten of middelmaat. Net door deze interne druk wordt ook de angst groter.

Anderzijds kan faalangst tot stand komen door de angst voor algemene afkeuring.

Meer dan met prestatiedruk heeft dit te maken met een laag zelfbeeld. In alledaagse situaties kan faalangst de kop op steken. Overal waar je in contact komt met mensen loop je het risico afgekeurd, uitgelachen of niet goed genoeg gevonden te worden. Dit wordt ook sociale angst genoemd.

Mogelijks ligt de oorzaak van het geschonden zelfvertrouwen in je kinderjaren of bij een negatieve ervaring.

​

Faalangst bij kinderen

Faalangst komt bij heel wat kinderen en jongeren voor, veelal op school. Net omdat kinderen vaak leren door goed -of afkeuring, kunnen kinderen erg gevoelig zijn voor hoge verwachtingen.

Kenmerken

Ook bij kinderen staan negatieve gedachten over zichzelf en hun kunnen centraal. Lichamelijk toont faalangst zich door onrust, blozen of rode vlekken, zweten, snelle hartslag, veel moeten plassen en maag-en darmklachten. Gedragsmatig zijn ze soms heel erg gedreven en kunnen geagiteerd zijn, maar evengoed verlegen en teruggetrokken. Bij het studeren zijn ze vaak ongestructureerd, gericht op details en lijken snel afgeleid.

​

Oorzaken

Faalangst bij kinderen is geen karaktertrek of persoonlijkheidseigenschap. Faalangst is het gevolg van een ervaring. Als een kind regelmatig het gevoel krijgt te falen, dan heeft dat invloed op zijn zelfbeeld en hun identiteit.

De gevoeligheid voor afkeuring kan per kind wel verschillen. Dit kan versterkt worden door de aanpak: te beschermend waardoor het kind niet leert te falen; verwaarlozend wanneer het kind faalt en hierin niet wordt ondersteund; bij perfectionisme is de prestatiedruk van de omgeving te hoog; ook ongeduld vergroot de kans op het gevoel van falen.

Bespeur je faalangst bij je kind? Neem contact op.

​

Tips bij faalangst

Bij perfectionistische faalangst:

• Ontspan voldoende, bij voorkeur met lichaamsbeweging.

• Ga op zoek naar een geschikte, efficiënte studeer -of werkmethode.

• Plan je dag en bedenk goed hoeveel tijd je wil uittrekken voor elke klus. Zo voorkom je te hoge inspanning.

• Hou en gezond dag en nachtritme aan, met vaste tijdstippen om op te staan, te eten en te slapen.

• Pas af en toe ontspanningsoefeningen toe bij spanning. (vb ademhalingsoefeningen)

• Leer accepteren dat je niet alles in de hand hebt en dat sommige dingen mis kunnen gaan. Geef jezelf de tijd om je gedrag te veranderen.

Bij uitstelgedrag:

• Probeer te werken met deadlines.

• Probeer afleiding tot een minimum te reduceren. Voorzie eventueel al de benodigdheden (koffie, boeken, schrijfmateriaal) voor je volgende opdracht.

• Als je toch uitstelt: doe iets nuttigs.

• Beloon jezelf met iets leuks wanneer de taak (al dan niet goed) volbracht is. Het doen op zich is al een hele prestatie!