Er zijn enorm veel verschillende soorten meditaties. Er zijn fundamentele verschillen tussen de vormen en het is per persoon verschillend wat fijn voelt en wat niet. Hier een aantal (populaire) vormen:

 

Mindfullness

Deze manier van mediteren komt vooruit het de boeddhistische traditie en en is eigenlijk ‘’gewoon zitten’’. De minimalistische insteek is best pittig: voor een starter kan het een grote uitdaging zijn om voor lange tijd op dezelfde plek te zitten zonder te bewegen. Het doel van deze meditatie is observeren: wat voor gedachten komen er voor bij, wat voel je en waar zit je ademhaling.

​

Guided meditation

Deze manier van mediteren is iets levendiger: je wordt meegenomen door een begeleider en gaat op ‘’innerlijke reis’’. Er wordt veel aandacht gevestigd op de visuele beelden die je kan vormen in je gedachten, die kunnen variëren van onderwerpen. Dit sluit goed aan bij de ervaring en wensen van mensen die nog niet erg veel ervaring hebben met mediteren.

​

​

Twee Harten Meditatie

Van alle meditaties is deze wel heel bijzonder en is deze in staat voor verbluffende positieve levenstransformatie te zorgen. De meditatie werkt op het fysieke, mentale en spirituele niveau om het hart chakra (het emotionele hart) en de kruin chakra (het spirituele hart) te openen. De energie die uit deze meditatie voortkomt, bevordert de fysieke en mentale gezondheid én innerlijke verlichting.

 

Vipassana meditatie

Vipassana betekent ‘de dingen zien zoals ze echt zijn’. Het werd 2500 jaar geleden al onderwezen, naar de leer van Boeddha. De Indiër Satya Narayan Goenka heeft Vipassana meditatie vervolgens verspreid. Er wordt tijdens deze meditatie aandacht gebracht naar onderdrukte verlangens en spanningen, die in je lichaam zijn gaan zitten. Door de aandacht hier naartoe te brengen, is het idee jezelf te verlossen van deze vastgeroeste stress. Je verlost jezelf van mentale onzuiverheden met als doel meer focus, te leven in het hier en nu.

​

​

Mantra-meditatie

Mantra-meditatie is het herhalen van klanken of gebeden. Voorbeelden zijn transcendente meditatie (TM), het herhalen van mantra’s zoals ‘Aum’ in Indiase tradities en eigenlijk alle religieuze oefeningen die gebeden herhalen. Deze vorm van meditatie gaat er vooral om de geest in een prettige, rustige staat te brengen. De herhaling van klanken concentreert je geest, en de trilling kan kalmerend werken. Er zijn onderzoeken die laten zien dat harmoniserende hersengolven actief zijn bij mantra-meditatie. Deze manier gaat daarom vaak samen met een bepaald genot dat het hele lichaam en de geest kan vervullen.

​

​

Dynamische meditatie

Het dualistische mensbeeld van Descartes, waarin lichaam en geest gescheiden zijn, is in Azië niet zo doorgedrongen. Mentale training in oude Aziatische tradities omvat daarom ook vaak lichamelijke oefening. Met name Osho is bekend om dynamische meditaties, maar op verschillende plekken komt het terug: zoals de 5-ritmemeditatie, of de ‘dansen van de Jain’. Ook Afrikaanse- of sjamanistische dansen met behulp van trommels, waarbij mensen in trance raken door het ritme, zijn voorbeelden van dynamische meditatie. Tijdens een dynamische meditatie ga je bijvoorbeeld snel springen, dansen, brabbelen of bewust hard lachen. Veel mentale blokkades zijn opgeslagen in ons lichaam en een dynamische meditatie kan leiden tot ontlading. Spanning kun je letterlijk van je af bewegen en innerlijke levensenergie kan loskomen.

​

​

Yoga

Bepaalde vormen van yoga hebben een meditatief karakter. In Yin Yoga bijvoorbeeld, staat een kalme gemoedsstaat meer centraal dan fysieke beweging. In yoga is altijd sprake van training in aandachtigheid. Veel problemen lijken voort te komen door onvoldoende contact met het lichaam. Yoga is een goede manier om in een prettige flow van lichaam en geest te komen, zodat spanningen kunnen oplossen. Voor mensen die moeite hebben met stilte-meditatie kan yoga een gemakkelijke ingang zijn in het meditatieve. De geest wordt door yoga vaak al kalmer en geconcentreerder. Je zit daardoor meer in het lichaam en minder in het hoofd. Ook Tai Chi en bijvoorbeeld Chi Kung kunnen gezien worden als ‘gestuurde bewegingmeditatie.’ Het brengt je lichaam en energie in balans, zorgt voor emotioneel welzijn en traint bovendien je aandacht en mindfulness.

​

​

Contemplatie-meditatie

In het Tibetaans boeddhisme is dit een bekende methodiek. In deze meditatievorm gaat het om gericht nadenken over bepaalde thema’s; zoals vergankelijkheid, onderlinge afhankelijkheid, de leegte, compassie of vergeving. Je leert gedachtes niet te laten verspringen en stuurt met aandachtigheid je gedachtes naar diepgang, creativiteit en hogere intuïtieve kennis. Het voordeel is met name het inzicht dat ontstaat. Vanuit een nieuwe visie kun je anders gaan kijken naar de wereld en jezelf, en daardoor anders denken, voelen en reageren.

​

​

Visualisatie-meditatie

In met name de Tibetaanse traditie wordt veel gewerkt met visualisatie-meditatie. Men stelt bijvoorbeeld een boeddha-vorm voor met bepaalde kwaliteiten en laat zich daarmee versmelten. In het westen wordt in psychosynthese, een spirituele vorm van psychologie, veel gewerkt met visualisatie. Je laat beelden uit het onbewuste opkomen. Dat geeft inzicht, maar kan ook een gevoel van diepe verbintenis met de ziel teweegbrengen. Ook in coaching wordt gewerkt met visualisatie-oefeningen. Stel je iets zo levendig mogelijk voor, alsof het er al is. Voor de hersenen is visualisatie bijna hetzelfde als de echte situatie, waardoor het je kan helpen nieuwe neurale paden of een nieuwe gewoonte te creëren.

​

​

Concentratiemeditatie

In deze meditatievorm gaat het erom de aandacht op één enkel object te houden, onafgeleid en zo lang mogelijk. Dat kan van alles zijn. De adem, een van de vier elementen (staren naar een kaars), maar ook op liefde, God, een afbeelding van de Boeddha, of zelfs op een dood lichaam komt voor in het boeddhisme. Als je je aandacht lang op bijvoorbeeld het concept van God houdt, dat overal is en tijdloos, ga je dat ook zo voelen. Het is dan alsof je het zelf bent. Concentratiemeditatie op de vier elementen worden vaak gebruikt om balans te vinden; een kaars als je moe bent, of aarde als je moet ‘aarden’.

​

​

Ademhalingsmeditatie

De adem en psyche zijn nauw verbonden. In verschillende tradities komt focus op ademhaling terug. In vipassana, maar ook Tibetanen in tantra ademen bijvoorbeeld diep door verschillende neusgaten. Ook in het westen is holographic breathing een vorm van therapie. Door lang, diep te ademen kunnen geblokkeerde spanningen en emoties vrijkomen. Richten op de adem kalmeert en brengt ons in contact met ons lichaam, gevoel, geest en op den duur het onbewuste. Een goed voorbeeld van ademhalingsmeditatie is de techniek van de Ice Man: door diepe ademhaling blijkt hij zijn immuunsysteem en andere kwaliteiten te ontwikkelen.